जयललिता - चित्रमय दर्शन
संकीर्ण - फोटोएसे
टीम अक्षरनामा
  • जयललिता : २४ फेब्रुवारी १९४८ – ५ डिसेंबर २०१६
  • Tue , 06 December 2016
  • जयललिता Jayalalithaa मुख्यमंत्री Chief Minister of Tamil Nadu एआयएडीएमके AIADMK India Anna Dravida Munnetra Kazhagam

तमिळ चित्रपटांमधील सुपरस्टार अभिनेत्री ते तमिळनाडूचे चार वेळा मुख्यमंत्रीपद भूषवणाऱ्या जयललिता यांचा ६८ वर्षांचा प्रवास काहीसा अदभुत म्हणावा असाच होता. ‌वैयक्तिक आयुष्य वादळी, भ्रष्टाचाराचे आरोप, सुडाचे राजकारण, दुराग्रह-हटवादी भूमिका आणि अतिशय लोकानुनयी निर्णय यांमुळे जयललिता सतत चर्चेत राहिल्या. त्यांचा हा प्रवास काही छायाचित्रांचा माध्यमांतून......

जयललिता या उत्तम नृत्यक होत्या. त्यांनी वयाच्या तिसऱ्या वर्षापासून भरतनाट्यम शिकायला सुरुवात केली होती. मोहिनीअट्टम, कथक आणि मनिपुरी हे नृत्यप्रकारही त्यांना चांगल्या प्रकारे अवगत होते. याशिवाय त्या कर्नाटकी संगीतही शिकल्या होत्या. त्यांच्या काही चित्रपटांमध्ये त्यांनी गाणीही गायिली आहेत.

जयललिता या बिनबाह्यांचं पोलकं घालणाऱ्या आणि धबधब्याखाली नाचणाऱ्या पहिल्या तमिळ नायिका मानल्या जातात.

वयाच्या १५व्या पंधराव्या वर्षापासून त्यांच्या आईच्या आग्रहामुळे त्यांनी तमिळ चित्रपटांमध्ये काम करायला सुरुवात केली. त्यांच्या पहिल्या चित्रपटाला ‘केवळ प्रौढांसाठी’ असे सर्टिफिकेट मिळाले. पण त्यांचा हा पहिला चित्रपट त्यांना सिनेमागृहामध्ये जाऊन पाहता आला नाही, कारण त्या तेव्हा प्रौढ नव्हत्या. जयललिता यांनी ८५ तमिळ चित्रपटांमध्ये काम केले. त्यातील ८० चित्रपट सुपरहिट ठरले. याशिवाय त्यांनी २८ तेलुगु चित्रपटांमध्येही काम केले. इज्जत या एकमेव हिंदी चित्रपटामध्येही त्यांनी काम केले आहे.

तमिळ चित्रपट अभिनेते, दिग्दर्शक, निर्माते, राजकीय नेते आणि तमिळनाडूचे तीन वेळा मुख्यमंत्रीपद भूषवलेले मरुधुर गोपालन रामचंद्रन (एमजीआर) यांच्यासोबत जयललिता यांनी अनेक चित्रपट केले. ते सुपरहिट ठरले. पुढे रामचंद्रन राजकारणात गेले, तेव्हा त्यांनी जयललिता यांचाही राजकारणात प्रवेश करवला. १८ ऑक्टोबर १९७२ रोजी एमजीआर यांनी एडीएमके हा नवीन पक्ष स्थापन केला. पुढे एमजीआर आणि जयललिता यांच्या संबंधांमध्ये अनेक चढ-उतार आले. एमजीआर यांनी जयललिता यांचं इंग्रजी चांगलं असल्यामुळे त्यांची राज्यसभेवर नियुक्ती केली. त्यांनी पक्षाचे प्रचार सचिवही बनवले. पण नंतर त्यांना पक्षातूनच इतका विरोध जाला की, एमजीआर यांनी त्यांना या पदावरून हटवावं लागलं.

१४० चित्रपटांमध्ये अभिनय केला. ८ वेळा विधानसभेची निवडणूक लढवली. एक वेळ राज्यसभेवर नियुक्ती झाली आणि चार वेळा तमिळनाडूच्या मुख्यमंत्री झाल्या.

१९९१मध्ये जयललिता पहिल्यांदा तमिळनाडूच्या मुख्यमंत्री झाल्या. तेव्हा त्यांचं वय ४० होतं. त्यानंतर त्या २००१, २००२ आणि २०११मध्ये मुख्यमंत्री झाल्या.

१९७२साली तामिळनाडू सरकारने जयललिता यांना त्यांच्या कला, नृत्य आणि चित्रपट या क्षेत्रांतील उल्लेखनीय योगदानाबद्दल कलाईमामानी या पुरस्काराने गौरवण्यात आले होते.

जयललिता यांच्याकडे दोन हजार एकर जमीन, ३० किलो सोने आणि १२ हजार साड्या होत्या. ऑल इंडिया अण्णा द्रविड मुनेत्र कळघमच्या जनरल सेक्रेटरी असलेल्या जयललिता यांनी त्यांचे समर्थक ‘अम्मा’ (आई) आणि ‘पुराथ्ची थालैवी’ (क्रांतिकारी नेता) म्हणत.

एक सक्षम नेत्या मानल्या जात. त्यांचे मंत्री त्यांच्यासमोर उभे राहताना थरथर कापत. आपल्या मंत्र्यांनाही त्या फारशा भेटत नसत.

ग्राइंडर, मिक्सर, तांदूळ यांसारख्या वस्तू जनसामान्यांना मोफत वाटण्यामुळे त्यांची लोकप्रियता मोठ्या प्रमाणावर वाढली.

अक्षरनामा न्यूजलेटरचे सभासद व्हा

ट्रेंडिंग लेख

शिरोजीची बखर : प्रकरण विसावे - गेल्या दहा वर्षांत ‘लिबरल’ लोकांना एक आणि संघाच्या लोकांना एक, असे दोन धडे मिळाले आहेत. काँग्रेसला धर्माची आणि संघाला लोकशाहीची ताकद कळून चुकली आहे!

धर्म आणि आर्थिक आकांक्षा यांचा मेळ घालून मोदीजी सत्तेवर आले होते. धर्माचे विषय राममंदिर झाल्यावर मागे पडत चालले होते. आर्थिक आकांक्षा मात्र पूर्ण झाल्या नव्हत्या. त्या पूर्ण होण्याची शक्यताही नव्हती. मुसलमान लोकांच्या घरांवर उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश वगैरे राज्यात बुलडोझर चालवले जात होते. मुसलमान लोकांवर असे वर्चस्व गाजवायचे असेल, तर भाजपला मत द्या, असे संकेत द्यायचे प्रयत्न चालले होते. पण.......

तुम्ही दुसरा कॉम्रेड सीताराम येचुरी नाही बनवू शकत. मी त्यांना अत्यंत कठीण परिस्थितीतही कधी उमेद हरवून बसलेलं पाहिलं नाही. हे गुण आज दुर्लभ होत चालले आहेत

ज्याचा कामगार वर्गावरील विश्वास कधीही कमी झाला नाही, अशा नेत्याच्या रूपात त्यांचं स्मरण केलं जाईल. कष्टकरी मजुरांप्रती त्यांचं समर्पण अद्वितीय होतं. त्यांच्या राजकीय जीवनात खूप चढ-उतार आले, पण त्यांनी स्वतःची उमेद तर जागी ठेवलीच, पण सोबत आम्हा सर्वांनाही उभारी देत राहिले. त्यांनी त्यांच्याशी जोडल्या गेलेल्या व्यापक समूहात त्यांची श्रद्धा असलेल्या विचारधारेप्रती असलेला विश्वास कायम जिवंत ठेवला.......

शिरोजीची बखर : प्रकरण अठरा - निकाल काहीही लागले, तरी या निवडणुकीच्या निमित्ताने दलितांमधील आत्मविश्वासामुळे ‘लोकशाही’ बळकट झाली, असे इतिहासकारांना म्हणता येणार होते...

...तीच गोष्ट आरक्षण रद्द केले जाईल की काय, या भीतीमुळे घडली होती. आरक्षण जाईल या भीतीने दलित पेटून उठले होते. या दुनियेत आर्थिक प्रगती करण्यासाठी तेवढी एकच गोष्ट दलितांपाशी होती. दलितांचे आंदोलन उभे राहण्याआधीच घटना बदलली जाणार नाही, असे आश्वासन मोदीजींनी दिले. राज्यघटनेविषयी दलित वर्ग अजून एका बाबतीत संवेदनशील होता. ती घटना बदलण्याचा विषय काढणे, हेदेखील दलित अस्मितेवर घाव घालण्यासारखे होते.......