मी जे केलं ती काही बहादुरी नाही, पत्रकारिता आहे!
पडघम - माध्यमनामा
रोहिणी सिंह
  • रोहिणी सिंह यांच्या बातमीविषयीच्या व्हिडिओ स्टोरीतील एक दृश्य
  • Thu , 12 October 2017
  • पडघम माध्यमनामा रोहिणी सिंह जय शहा द वायर

मी माझं काम केलं, कुठली बहादुरी केलेली नाही. हीच पत्रकारिता आहे. सरकारच्या कामाविषयी प्रश्न उपस्थित करणं, हेच तर पत्रकारांचं काम असतं. हेच पत्रकारितेचं मूळ कर्तव्य आम्हाला शिकवलं जातं. मला वा ‘द वायर’ला किंवा कुणालाही असं वाटत नाही की, आम्ही कुठलं बहादुरीचं काम करत आहोत. आम्ही फक्त एका बातमीवर काम करत होतो, ज्याला पत्रकारिता म्हणतात!

मी या बातमीसाठी खूप मेहनत घेतली आहे. रजिस्ट्रार ऑफ कंपनीज (आरओसी)वरून कागदपत्रं डाऊनलोड करून त्यांचा अभ्यास केला. हां, हे नाही सांगणार की बातमीचा स्रोत काय आहे आणि बातमी कुठून मिळाली. पण आरओसीच्या कागदपत्रांतून ती बाहेर काढणं, वाचणं, समजून घेणं आणि अभ्यास करणं हे सर्व मी संपादकांच्या मदतीनं पूर्ण केलं.

ही बातमी फक्त यासाठी महत्त्वाची आहे की, आम्ही एका महत्त्वाच्या व्यक्तीविषयी काम करत आहोत. आम्ही कुठला आरोप केलेला नाही. ही सारी कागदपत्रं आरओसीची आहेत. आम्ही फक्त तथ्य समोर ठेवलं आहे. ज्या काळात आम्ही जगत आहोत आणि पाहत आहोत की, पत्रकारिता कशा प्रकारे होत आहे, त्या काळासाठी ही एक महत्त्वाची बातमी आहे.

सरकारला प्रश्न विचारणं गरजेचं असतं. पण आम्हाला वाटलं नव्हतं की, इतका मोठा परिणाम होईल. आपल्याला सरकारच्या धोरणांची चिकित्सा केली पाहिजे, ती धोरणं कशी लागू केली जात आहेत हे पाहिलं पाहिजे. जे वायदे सरकारने केले आहेत, ते पूर्ण केले जात आहेत की नाहीत. या सर्वांवर नजर ठेवणं ही पत्रकारिता आहे.

मी फक्त भाजप सरकारविषयी बोलत नाही. हे मी यूपीएच्या कार्यकाळातही केलं होतं. राहता राहिली दबावाची गोष्ट, तर या प्रकारच्या बातम्या करताना नेहमीच दबाव असतो. लोक तुम्हाला फोन करूनही सांगतात की, ही बातमी करू नका.

या बातमीसाठी मला हेही सांगितलं गेली होतं की, ‘सावध रहा’. मला माहीत नाही की, ‘सावध रहा’चा त्या लोकांचा काय अर्थ होता. लोक तुम्हाला सांगतात, ही बातमी करण्याचे दुष्परिणाम होऊ शकतात. वाईट परिणाम होऊ शकतात.

मलाही या गोष्टीची माहिती आहे. मी ट्विटर यासाठी सोडलं की, याआधीही माझ्याविरुद्ध चुकीच्या गोष्टी पसरवल्या गेल्या आहेत. त्यामुळे मला वाटतं ट्विटर सोडणं हा सर्वांत चांगला निर्णय होता. कारण ज्या लोकांना सत्य माहीत नाही तेही बोलणार आणि ज्यांना ट्रोलिंग, दुष्प्रचार करायचा आहे, तो तेही करणार.

ही बातमी करण्यासाठी जेवढा दबाव होता, तेवढा कधीच पाहिला नाही. उदा. मी रॉबर्ट वड्रावर बातमी केली होती, तेव्हा या प्रकारचा दबाव नव्हता. ती बातमी मी फारच सहजपणे केली आणि केल्यानंतरही आताच्या सारख्या प्रतिक्रिया अनुभवायला मिळाल्या नाहीत.

याआधी मी आनंदीबेन पटेल यांच्या मुलीची बातमी केली होती, तेव्हाही इतका दबाव नव्हता. पण ही बातमी केल्यानंतर ज्या प्रतिक्रिया येत आहेत, त्यामुळे मी प्रोत्साहित झाले आहे.

.............................................................................................................................................

नवनवीन पुस्तकांच्या ऑनलाईन खरेदीसाठी क्लिक करा - http://www.booksnama.com

.............................................................................................................................................

मी शक्यतो सोशल मीडियावर काही लिहीत नाही. फेसबुक आणि ट्विटरवर माझी खाती आहेत, पण मला हे लिहावं लागलं, कारण ज्या प्रकारची चर्चा होत आहे आणि एक महिला पत्रकार म्हणून मला वाटतं महिलांना नेहमीच लक्ष्य केलं जातं.

 ‘मी फक्त माझं काम करत आहे’ असं सांगणारी एक सशक्त महिला कुणालाच आवडत नाही. ज्या प्रकारच्या प्रतिक्रिया महिला पत्रकारांना सहन कराव्या लागतात, त्या कधीच पुरुष पत्रकारांना सहन कराव्या लागत नाहीत. त्यामुळे मला उत्तरादाखल जे बोलायचं होतं, ते मी फेसबुकवर बोलले आहे.

रॉबर्ट वड्रांची बातमी केली होती, तेव्हा सोशल मीडिया इतका सक्रिय झालेला नव्हता आणि सरकारकडूनही इतका दबाव नव्हता की, मंत्री एक बेवसाईट आणि पत्रकाराला लक्ष्य करत आहेत. मानहानीचीही कुठली केस झालेली नव्हती आणि नंतर काम करण्यातही कुठला त्रास झाला नाही. मी सहजपणे टुजी आणि कॉमनवेल्थच्या बातम्या केल्या.

त्या वेळी भाजपच्या अनेक मंत्र्यांचे फोन आले होते की, कुणी पत्रकार करत नाही, तुम्ही खूप बहादुरीचं काम केलं आहे. मला खूप धन्यवादही दिले होते. मी हे सांगत नाही की, कुणी माझं कौतुक करावं. मी फक्त माझं काम करत आहे.

मला फक्त पत्रकारितेला स्वातंत्र्य असावं असं वाटतं.

हिंदीवरून अनुवाद - टीम अक्षरनामा

.............................................................................................................................................

मूळ हिंदी लेखासाठी पहा -

http://thewirehindi.com/21168/rohini-singh-journalism-jay-amit-shah-bjp-robert-vadra-narendra-modi-congress-press-freedom/

.............................................................................................................................................

Copyright www.aksharnama.com 2017. सदर लेख अथवा लेखातील कुठल्याही भागाचे छापील, इलेक्ट्रॉनिक माध्यमात परवानगीशिवाय पुनर्मुद्रण करण्यास सक्त मनाई आहे. याचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर कायदेशीर कारवाई करण्यात येईल.

अक्षरनामा न्यूजलेटरचे सभासद व्हा

ट्रेंडिंग लेख

एक डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचा ‘तलवार’ म्हणून वापर करून प्रतिस्पर्ध्यावर वार करत आहे, तर दुसरा आपल्या बचावाकरता त्यांचाच ‘ढाल’ म्हणून उपयोग करत आहे…

डॉ. आंबेडकर काँग्रेसच्या, म. गांधींच्या विरोधात होते, हे सत्य आहे. त्यांनी अनेकदा म. गांधी, पं. नेहरू, सरदार पटेल यांच्यावर सार्वजनिक भाषणांमधून, मुलाखतींतून, आपल्या साप्ताहिकातून आणि ‘काँग्रेस आणि गांधी यांनी अस्पृश्यांसाठी काय केले?’ या आपल्या ग्रंथातून टीका केली. ते गांधींना ‘महात्मा’ मानायलादेखील तयार नव्हते, पण हा त्यांच्या राजकीय डावपेचांचा एक भाग होता. त्यांच्यात वैचारिक आणि राजकीय ‘मतभेद’ जरूर होते, पण.......

सर्वोच्च न्यायालयाचा ‘उपवर्गीकरणा’चा निवाडा सामाजिक न्यायाच्या मूलभूत कल्पनेला अधोरेखित करतो, कारण तो प्रत्येक जातीच्या परस्परांहून भिन्न असलेल्या सामाजिक वास्तवाचा विचार करतो

हा निकाल घटनात्मक उपेक्षित व वंचित घटकांपर्यंत सामाजिक न्याय पोहोचवण्याची खात्री देतो. उप-वर्गीकरणाची ही कल्पना डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या बंधुता व मैत्री या तत्त्वांशी सुसंगत आहे. त्यात अनुसूचित जातींमधील सहकार्य व परस्पर आदर यांची गरज अधोरेखित करण्यात आली आहे. तथापि वर्णव्यवस्था आणि क्रीमी लेअर यांच्यावर केलेले भाष्य, हे या निकालाची व्याप्ती वाढवणारे आहे.......

‘त्या’ निवडणुकीत हिंदुत्ववादी आंबेडकरांचा प्रचार करत होते की, संघाचे लोक त्यांचे ‘पन्नाप्रमुख’ होते? तेही आंबेडकरांच्या विरोधातच होते की!

हिंदुत्ववाद्यांनीही आंबेडकरांविरोधात उमेदवार दिले होते. त्यांच्या पराभवात हिंदुत्ववाद्यांचाही मोठा हात होता. हिंदुत्ववाद्यांनी तेव्हा आंबेडकरांच्या वाटेत अडथळे आणले नसते, तर काँग्रेसविरोधातील मते आंबेडकरांकडे वळली असती. त्यांचा विजय झाला असता, असे स्पष्टपणे म्हणता येईल. पण हे आपण आजच्या संदर्भात म्हणतो आहोत. तेव्हाचे त्या निवडणुकीचे संदर्भ वेगळे होते, वातावरण वेगळे होते आणि राजकीय पर्यावरणही भिन्न होते.......

विनय हर्डीकर एकीकडे, विचारांची खोली व व्याप्ती आणि दुसरीकडे, मनोवेधक, रोचक शैली यांचे संतुलन राखून त्या व्यक्तीच्या सारतत्त्वाचा शोध घेत असतात...

चार मितींत एकसमायावेच्छेदे संचार केल्यामुळे व्यक्तीच्या दृष्टीकोनातून त्यांची स्वतःची उत्क्रांती त्यांना पाहता येते आणि महाराष्ट्राचा-भारताचा विकास आणि अधोगती. विचारसरणीकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे, विचार-कल्पनांचे महत्त्व न ओळखल्यामुळे व्यक्ती-संस्था-समाज यांत झिरपत जाणारा सुमारपणा, आणि बथ्थडीकरण वाढत शेवटी साऱ्या समाजाची होणारी अधोगती, या महत्त्वाच्या आशयसूत्राचे परिशीलन त्यांना करता येते.......